دورمکس
دورمکس (Dormex) محصول استاندارد دنیا برای تامین نیاز سرمایی درختان برگریز در بیش از ۳۴ کشور است. این محصول توسط شرکت آلزکم (AlzChem) در آلمان تحت بالاترین استاندارد های کنترل کیفی تولید و بسته بندی می شود. دورمکس در تمام مناطق مهم تولید میوه دنیا ثبت شده و مورد استفاده است. برای تامین نیاز سرمایی هیچ محصولی به اثر بخشی و مطمئنی دورمکس نبوده است. گواه این امر تسخیر بیش از ۹۰% این بازار در دنیا توسط دورمکس است.
←کشورهای مصرف کننده دورمکس(سال ۲۰۱۲)
سطح بالای کیفی دورمکس و سرمایه گذاری همیشگی شرکت آلزکم در پروسه تولید، تثبیت و کیفیت آن، این محصول را به شریکی مطمئن برای تولید کنندگان تبدیل کرده است. با توجه به اهمیت بسیار بالای این محصول در مدیریت باغداری ایران با گرمتر شدن زمین، شرکت بازرگانی رادنوش از سال ۲۰۱۵ با شرکت AlzChem برای دریافت اجازه صادرات دورمکس به ایران از طرف دولت آلمان و انجام مطالعه و برنامه ریزی مصرف آن وارد همکاری شد.
در زیر خلاصه ای از ویژگی ها و نحوه مصرف محصول را میتوانید بیابید.
فرمولاسیون
دورمکس به صورت محلول آبی تشکیل شده از ۵۲۰ گرم هیدروژن سیانامید در لیتر است (با فرمول شیمیایی CH۲N۲ که با سیانور HCN کاملا متفاوت است) که برای افزایش طول عمر و ایمنی به صورت خاص تثبیت شده و همچنین به رنگ آبی درامده است.
هیدروژن سیانامید٬ ماده فعال دورمکس٬ از مشتقات کربنیک اسید با فرمول شیمیایی H2N-C≡N است.
هیدروژن سیانید(هیدروژن هیدروسیانیک یا سیانور) از مشتقات فورمیک اسید با فرمول شیمیایی H-C≡N است.
این دو ترکیب کاملا متفاوت از یکدیگر هستند و نباید اشتباه گرفته شوند.
متابولیسم:
درگیاهان، بین ۲ تا ۴ روز به CO۲ و آمونیاک تبدیل می گردد.
در خاک، در حدود ۴ روز به طور کامل به نیترات شکسته میشود.
در آب، بین ۵ تا ۱۰ روز به طور کامل به اوره تبدیل میشود.
چند روز بعد از استفاده از دورمکس هیچ اثری از آن در طبیعت باقی نمی ماند.
اثرات مثبت دورمکس:
دورمکس بهترین ابزار برای مدیریت تولید و زمان برداشت در نواحی با زمستان های معتدل است. از دورمکس برای شکستن خواب انواع درختان برگریز به طور مثال پسته، انگور، کیوی، سیب، انار، گلابی، گردو، خرمالو … میتوان استفاده کرد. دورمکس برای هر محصول اثرات مثبت خاص خود را در پی خواهد داشت، اما اثرات زیر در بین همه محصولات مشترک خواهد بود:
- افزایش درصد شکوفایی جوانه ها
- شکوفایی و رشد یکدست جوانه ها
- جلو افتادن برداشت محصول
- شکوفه دهی کوتاه تر و فشرده
- افزایش بازدهی محصول و کیفیت میوه(میزان شکر و اندازه میوه)
همانطورکه اشاره شد دورمکس محصول استاندارد دنیا برای تامین نیاز سرمایی است که اثرات آن هم در عمل و هم با مطالعات علمی در سراسر دنیا به اثبات رسیده است. بعنوان مثال در ایران دکتر راحمی و اصغری (دانشگاه شیراز، ۲۰۰۴) در مطالعات خود بر روی پسته احمد آقایی نشان داده اند که دورمکس منجر به بازدهی ۳۸۰ گرم بر سانتیمتر مربع در شاخه می شود در حالی که این رقم برای روغن ولک ۳۲۰ گرم بر سانتیمتر مربع و برای درختان کنترل ۲۰۰ گرم بر سانتیمتر مربع بوده است. همچنین از دیگر اثرات مشاهده شده بر روی پسته افزایش قابل توجه وزن دانه ها و کاهش پوکی میوه پسته نسبت به روغن ولک و درختان کنترل بوده است. به طور کل میتوان اثرات مثبت خاص زیر را در درختان پسته انتظار داشت:
-
- افزایش باردهی
- همزمانی گل دهی درخت نر و ماده
- القای شکفتن جوانه ها به طور همگن و یکدست
- افزایش درصد شکوفایی جوانه ها
- افزایش قابل توجه در رشد برگ ها
نحوه استفاده
دورمکس را تنها به درختان خُفته اعمال کنید. قبل از استفاده, دام ها و حیوانات خانگی را دور کنید. به صورت اسپری مستقیم اعمال کنید. پوشش کامل درخت و جوانه ها بسیار مهم است. با فشار پایین و حجم بالا اسپری کنید. از مخلوط کردن آن با سموم دیگر خودداری کنید. زمان دقیق استفاده بستگی به ناحیه و تجربه باغدار از زمان معمول شکفتن جوانه های درختان خود دارد. برای بهترین نتیجه دورمکس باید ۳۵ تا ۴۵ روز قبل از زمان معمول شکفتن جوانه ها اعمال شود. از استفاده دورمکس کمتر از ۳۰ روز مانده به زمان شکفتن جوانه ها خودداری کنید.
- بهترین زمان مصرف در شرایط آرام آب و هوایی است تا دورمکس بعد از استفاده به طور نسبی به آرامی خشک شود(نه خیلی سریع و نه خیلی کُند).
- مصرف دورمکس باید حداقل ۴ساعت با هرگونه بارش باران فاصله داشته باشد. همچنین از استفاده دورمکس بلافاصله بعد از بارندگی که درختان هنوز خیس هستند خودداری کنید.
- روغن زمستانه را حداقل ۱۴ روز قبل و بعد از دورمکس استفاده نکنید.
- چند روز هوای گرم به دنبال مصرف سرعت اثر پذیری را افزایش میدهد.
- در شرایطی که هوا پرباد است از مصرف خودداری کنید زیرا که دورمکس فرصت کافی نخواهد داشت که جذب درخت شود و این موجب کاهش اثردهی آن می شود.
- اسپری محصول در صبح زود نسبت به ساعات دیگر برتری دارد.
- برای شکفتن یکدست جوانه ها پوشش کامل همه درخت بخصوص بخش بالایی بسیار مهم است. بهترین حالت زمانی است که دهانک سمپاش محلول را به شکل غبار ریز اسپری کند.
- آنجایی که درختان هرس نشده باشند پاسخ دهی ضعیفتری خواهند داشت.
- عامل اصلی بر پاسخ دهی دورمکس نه میزان سرما تا زمان قبل از مصرف بلکه تعداد واحدهای گرمایی بین زمان استفاده و شکفتن جوانه ها است.
- از آنجایی که دورمکس شکفتن جوانه ها را جلو می اندازد، خطر سرما زدگی افزایش میابد. بنابراین باغداران محترم باید بر اساس تجربه و نظر کارشناسان در منطقه خود برنامه ریزی نمیاند.
دستورالعمل مصرف
- درصد استفاده بستگی به شرایط مختلفی از نوع درخت تا موقعیت جغرافیایی دارد برای اطلاعات بیشتر با ما یا با نماینده محلی شرکت تماس بگیرید.
- مخزن سم پاش را کاملا با آب از قبل بشویید. دورمکس با دیگر سموم نباید مخلوط شود.
- ابتدا نصف مخزن را پر از آب کرده،سپس میزان حساب شده دورمکس را اضافه کنید سپس بقیه مخزن را با اب پر نمایید. در هنگام اسپری میبایست که محتویات مخزن همچنان بهم زده شود تا به شکل یکدست باقی بماند.
- دورمکس خورنده فلز است، مطمئن شوید که محلول بعد از استفاده در طول شب در مخزن باقی نماند.
- نکات ایمنی را رعایت نمایید.
نحوه نگه داری
- در محل خنک (زیر۲۰ درجه سانتیگراد و برای طولانی مدت در دمای ۴ درجه) نگه داری نمایید.
- به هیچ وجه در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
- همراه با دیگر محصولات بازی یا اسیدی انبار نکنید.
- در جایی دور از دسترس کودکان و قفل شده نگه داری کنید.
- دمای بالا عمر محصول را به شدت کاهش میدهد.
نکات ایمنی
- در هنگام استفاده از وسایل حفاظت شخصی استفاده کنید: پوشش سر تا پا، دستکش پلاستیکی، چکمه و عینک محافظ.
- درمکس باعث التهاب پوست و چشم می شود. از تماس آن با پوست و چشم خود داری کنید.
- از تنفس درمکس خود داری کنید.. در هنگام استفاده از خوردن و آشامیدن خود داری نمایید.
کمک های اولیه
- بلعیدن: دهان را بشویید، مقدار فراوان آب بنوشید. از بالا آوردن آن خود داری کنید. سریعا دکتر را با خبر نمایید. در صورت در دسترس نبودن دکتر بالا بیاورید.
- تنفس: هوای تازه تنفس نمایید. تنفس مصنوعی در صورت نیاز.
- چشم : چشم ها را با آب زیاد شستشو دهید. چشم ها را در حال شستشو کاملا باز نگه دارید.
- پوست: تمامی لباس های آلوده را به سرعت درآوردید. پوست را با آب فراوان بشویید.